2024-03-29T11:05:58Z
https://raj.smc.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=592
انسان پژوهی دینی
2251-6024
2251-6024
1387
5
15
مقولات عشر در حماسه امام حسین
حسن
کامران
از نظر فلسفی شناختن یا شناساندن هرحادثه متوقف برکسب اطلاعات و رساندن آن به مخاطب در ده مقوله جوهر، کم، کیف، اَین، متی، وضع، جده، اضافه، فعل و انفعال است.
در این مقاله برآنیم تا با ارائه اصول و معیارهای عقلی و فلسفی، و تطبیق این مقولات برحادثه عاشورا و قیام اباعبدالله الحسینu ، شناختی نسبتاً جامع از آن حماسه بی نظیر به دست آوریم.
در مقوله «جوهر» روشن میشود که ماهیت قیام حسین بن علیu تهاجم است یا تدافع؟ ستم ستیزی است یا ستم ناپذیری؟ یا میتواند هم ستم ستیزی باشد و هم ستم ناپذیری!
در مقوله «وضع» ویژگیهای سپاه عدل و سپاه ظلم و جهل، در مقوله «جِده» ، محور و مُحاط بودن امام حسینu و یاران با وفایش در این حماسه بینظیر، در مقوله «متَی»سبب وقوع حادثه در دهم محرم الحرام، در مقوله «کم» سبب اندک بودن طرفداران جبهه حق، در مقوله «کیف» چگونگی وقوع حادثه و تفاوت نحوه جنگ سپاه عمر سعد با سایر نبردها، در مقوله «اضافه»، امام و مأموم، و پیروز و شکست خورده در حادثه عاشورا و کربلا، در مقوله«فعل» تأثیرحادثه عاشورا در تاریخ تبیین میشود.
امام حسین
عاشورا
کربلاء
امر به معروف
نهی از منکر
حق و باطل
امت و امامت
2008
05
21
3
30
https://raj.smc.ac.ir/article_26974_f043c8afaad015bc2199f58c757578ca.pdf
انسان پژوهی دینی
2251-6024
2251-6024
1387
5
15
قبالا یا کابالا، معرفی اجمالی عرفان یهود
محمد
بهزاد کرمانی
عرفان هر دینی، تعالیم باطنی و مُخّ و اساس معرفتی است که آن دین ارائه میدهد. تعالیم عرفانی دین یهود نیز تحت عنوان «قبالا یا کابالا» مطرح است که برخی این نام را به تمام سنّت عرفانی یهود اطلاق میدارند و برخی آن را به لحاظ زمانی مرحله واسط و البته اصلی عرفان یهود که میان مرحله متقدّم یعنی«مرکابا» و مرحله متأخر یعنی «حسیدیسم» شکوفا شد، به حساب میآورند. تأثیرات و تأثّرات این عرفان از عرفان اسلامی و مسیحی در دوره اوج شکوفائی آن قابل انکار نیست. نکته قابل تأمل در همه عرفان ها، لغزش یافتگی در برخی زوایا است که منجر به تبدیل نقش تعالی بخش آن به سقوط میشود و عرفان یهود نیز از این آسیب در امان نبوده است و لطمات ناشی از آن را نیز علاوه بر یهود، سایر ابنای بشر متحمل شده اند و این خود به تنهائی ضرورت بازشناسی این نحله عرفانی را گوشزد می کند.
عرفان یهود
قبالا
کابالا
مرکابا
حسیدیسم
2008
05
21
31
45
https://raj.smc.ac.ir/article_26975_3c94a1de56ecb242469a8b9cb9458f0f.pdf
انسان پژوهی دینی
2251-6024
2251-6024
1387
5
15
چیستی حقیقت در دستگاه فلسفی اریک وگلین
مرتضی
شیرودی
در دوران تجدد، تنها زمزمه هایی اندکی از ضرورت اجتناب ناپذیر رویکرد به حقیقت اصیل(دینی)، در حیات اجتماعی غرب به چشم می خورد ولی با طرح و ارائه آراء اندیشمندانی چون اریک وگلین، جهان خسته شده از هیاهوی بی بنیاد حقیقت مدرنیته، به حقیقت دینی گرایش بیشتری یافت، زیرا آن گونه که آلیس ساندوز از همکاران، شارحین و ویراستاران آثار وگلین گفته است:" با همه گیرشدن و گسترش بحران حقیقت تجددی، جهان غرب به تدریج بر اهمیت دیدگاه های وگلین وقوف پیدا کرد،" اما او چه گفت و چه نوشت که در ترویج نگاه به دین و حقیقت بر آمده از آن، موثر افتاد؟(سئوال) احتمالا آشکار نمودن زیان های نظری و عملی مدرنیته و نشان دادن آثار اتصال به وجوه متعالی در زندگی بشر، از دلایل رویکرد به اندیشه های وگلین و در نهایت توجه به حقیقت برآمده از دین شده است.(فرضیه) مقاله حاضر در صدد است به بررسی این فرضیه بنشیند.
وگلین وحقیقت
تجدد(مدرنیته)
دین
اعاده مقدس
واقعیت ثانویه
تجربه متعالی و هستی برزخی
2008
05
21
47
76
انسان پژوهی دینی
2251-6024
2251-6024
1387
5
15
آثار و کارکردهای معنویت در جنگ های صدر اسلام و تشابه آن با موازین بین المللی امروز
هادی
آسایی
مطالعه و دقت پیرامون آداب جنگ در اسلام این حقیقت را آشکار میکند که آنچه امروزه در نظام حقوق بینالمللی مورد تأکید قرار گرفته، چهارده قرن پبشتر در متن تعالیم اسلام وجود داشته است. اهمیت این امر به خصوص از این جهت است که در آن روزگار نه نامی از حقوق بشردوستانه - قواعد مربوط به رعایت حقوق بشر در زمان جنگ - در میان بود و نه محتوای آن مورد نظر.با توجه به گستردگی این مقررات و مباحث مرتبط با آن، در این مقاله صرفا به برخی از آداب جنگ در اسلام یا مظاهر تقوای جنگی و مقایسه آنها بااصول حقوق بشر دوستانه امروز اشاره شدهاست.
اعلان جنگ
اسرای جنگی
جنایات جنگی
2008
05
21
77
98
https://raj.smc.ac.ir/article_26979_1713017557271fe9d8b5564340d1fbf6.pdf
انسان پژوهی دینی
2251-6024
2251-6024
1387
5
15
نقش سیاق در تفسیر قران
جعفر
تابان
مفسران گرانقدر قرآن کریم از صدر اسلام تا کنون تلاش های فراوانی برای تفسیر قرآن کریم وفهم وارائه معنای مراد خداوند تعالی از قران داشته اند. در این راه با استفاده از احادیث پیامبر گرامی اسلام (ص) ودیگر بزرگان و مراجعه به شأن نزول ها ؛ از علوم عقلی ونقلی وادبی نیز در این جهت بهره برده اند.
یکی از راههای بسیار موثر ومطمئن برای رسیدن به معنای واقعی قرآن کریم، توجه به سیاق آیات آن است. گاهی یک کلمه یا جمله ویا عبارت به تنهایی در نظر گرفته و معنا می شود . زمانی نیز همین کلمه یا جمله یا عبارت در ضمن کلمات وجملات وعبارات دیگر است ومعنای آن با توجه به سیاق، آشکار می شود توجه به سیاق تأثیر فراوانی در رسیدن به معنای مورد نظر دارد.در مقال حاضر تلاش برآن است که نقش سیاق در تفسیر قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است.
تفسیرقرآن
قرینه و سیاق
سیاق آیات
2008
05
21
99
118
https://raj.smc.ac.ir/article_26980_44d90906518b95ae5830f159519509c5.pdf
انسان پژوهی دینی
2251-6024
2251-6024
1387
5
15
مساله عضویت اوکراین و گرجستان در ناتو و اثرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
مصطفی
قاسمی
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) پس از فروپاشی شوروی نه تنها دچار فروپاشی نگردید بلکه با تحولات درون ساختاری از لحاظ نظامی، امنیتی و حتی فرهنگی ضمن افزایش قدرتمندی، از لحاظ جغرافیای سیاسی و ژئوپولتیک نیز گسترش پیدا کرد.
ناتو در ادامه سیاست گسترش به شرق، در تلاش برای نفود به منطقه آسیای مرکزی و قفقاز می باشد. در واقع عواملی از قبیل پر کردن خلاء قدرت به وجود آمده بعد از فروپاشی شوروی، وجود منابع عظیم انرژی، خطر استیلای سیاسی قدرت های منطقهای، مقابله با اسلام سیاسی، ناتوانی کشورهای این منطقه در تامین امنیت ملی، هراس از سلطه مجدد روسیه و منازعات بالقوه در قفقاز باعث شده تا ناتو تلاشهایی را برای گسترش حضور خود در این منطقه انجام دهد.
در راستای سیاست گسترش نانو به شرق ، دو کشور اوکراین و گرجستان خواهان عضویت در این سازمان هستند . به رغم تلاش آمریکا برای عضویت این دو کشور در ناتو، روسیه به شدت با آن مخالفت کرده است. در این بین اتحادیه اروپا برای عضویت این دو کشور در ناتو مواضع محتاطانه ای در پیش گرفته و ملاحظاتی در این باره دارد. عضویت این دو کشور در ناتو باعث گسترش نفوذ این پیمان تا نزدیکی مرزهای شمالی ایران نیز خواهد شد. این مساله پیامدهایی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت که تهدیدات فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی از جمله آنهاست و در این مقاله مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
ناتو
آسیای مرکزی و قفقاز
گرجستان
اوکراین
ایران- امنیت ملی
2008
05
21
119
148
https://raj.smc.ac.ir/article_26981_65cdf5a9627bb0790b0a4e5dd627ac46.pdf
انسان پژوهی دینی
2251-6024
2251-6024
1387
5
15
چگونگی رویکرد تطبیقی و موجودیّت نفس
اسحاق
طاهری
چگونگی پیدایش نفس و نحوه موجودیت و ارتباط آن با بدن موضوع سخن این نوشتار است. در بحث حدوث نفس، ارسطو قائل به حدوث جسمانی است؛ گر چه بر اساس برخی دگر از گفته های وی، می توان او را قائل به حدوث روحانی نفس دانست. امّا ابن سینا به حدوث روحانی نفس قائل است و صدرا آن را در بدو پیدایش، جسمانی دانسته است.
ارسطو، ابن سینا و ملاصدرا هر سه، بر وحدت نفس اصرار دارند؛ هر چند معنا و مفهوم وحدت را نزد آنان نمی توان در یک سطح دانست.
مسأله دیگر چگونگی تعامل و ارتباط نفس با بدن است؛ ارسطو گاهی نفس را صورت بدن و در مواردی عامل حیات و موجودیت بدن و گاهی هم آن را علّت و اصل موجود زنده دانسته است. ابن سینا نفس را مدبّر بدن و ذاتاً بی نیاز از آن دانسته و در مواردی نیز جسم را تنها، شرط حدوث نفس، و نه شرط بقای آن میپندارد. امّا از نظر ملاصدرا ارتباط نفس با بدن از قبیل ارتباط شیئ با مرتبه ای از خود است؛ از این منظر بدن مرتبه نازله نفس و نفس مرتبهی علیای بدن است.
حدوث نفس
نفس وبدن
وحدت نفس
بساطت نفس
2008
05
21
149
173
https://raj.smc.ac.ir/article_26982_a20c4ba6dd4cc07d58192a20682e7201.pdf