تأویل سهروردی از حقیقت حب در قرآن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد فلسفه اسلامی دانشگاه زنجان

2 دانشیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان

چکیده

هدف از این نوشتار، اثبات وجود شواهد قرآنی بر آرای سهروردی، در باب «حب» و «عشق» است. بدین‌منظور پس از تبیین حقیقت حب از منظر سهروردی و با اشاره به آیات قرآنی مربوط به حب و عشق می‌کوشیم این دیدگاه را با آیات قرآن تطبیق دهیم و نیز تأویل و تفسیر آیات مذکور را بیان کنیم. سهروردی خود قائل به نوعی تأویل است که در آن فهم معنای حقیقی متن، بستگی به سطح فهم و ادراک خواننده دارد. در این نوشتار دیدگاه سهروردی بر اساس جایگاه وجودشناسی، معرفت‌شناسی و جهان‌شناسی حب بررسی شده است. از لحاظ وجودشناسی و طبق نظر سهروردی، حب حقیقتی مستقل است و منشأ ازلی دارد که مجانست در آن شرط نیست. در معرفت‌شناسی اشراقی، معرفت، پایه و اساس محبت دانسته شده و در جهان‌شناسی او، نظام جهان و نیز سعادت و شقاوت نفس بر اساس محبت تفسیر می‌شود. رسیدن به کمال انسانیت صرفاً به ‌واسطه عشق امکان‌پذیر خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Suhrawardi's Esoteric Commentary on Reality of Affection in the Quran

نویسندگان [English]

  • narges eskandari vafaei 1
  • sahar kavandi 2
  • tahere kamalizade 2
1
2
چکیده [English]

The goal of this paper is to prove that there are some Quranic witnesses for Suhrawardi's idea of "affection" and "love". In this respect, after explaining the reality of affection in Suhrawardi's point of view, we will match this Idea to Quranic verses and esoteric commentary of these verses by referring to those verses related to affection and love. Suhrawardi himself believes in a kind of esoteric commentary in which understanding of the real meaning of the text depends on the reader’s level of comprehension and understanding. In this paper, Suhrawardi's idea has been investigated on the basis of the place of ontology, epistemology and cosmology of affection. With respect to ontology, Suhrawardi considers affection as an independent reality that has a pre-eternal source and homogeneousness is not condition in that. In illuminative epistemology, knowledge is known as the base and foundation of love and in its cosmology, cosmos order together with felicity and wretchedness of the soul are interpreted on the basis of love. And reaching to human perfection is only possible through love.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Quran
  • Suhrawardi
  • Affection
  • Love
  • Esoteric Commentary
قرآن کریم (1380)، ترجمه: مهدی الهی قمشه­ای، قم: فاطمة الزهرا.
ابن­ منظور، محمد ابن مکرم (1408)، لسان العرب، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج11.
ارسطو (1386)، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه: محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو.
اصغری، فاطمه (1391)، «هرمنوتیک سهروردی»، در: معرفت فلسفی، س9، ش35، ص125-150.
افلاطون (1362)، پنج رساله، ترجمه: محمود صناعی، تهران: انتشارات علمی- فرهنگی.
امین، سیده نصرت (1361)، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران: نهضت زنان مسلمان، ج3 و 14.
پالمر، ریچارد (1377)، علم هرمنوتیک، ترجمه: محمدسعید حنایی کاشانی، تهران: هرمس.
پورنامداریان، تقی (1364)، رمز و داستان­های رمزی، تهران: انتشارات علمی- فرهنگی.
دهخدا، علی­اکبر (1341)، لغت­نامه، تهران: دانشگاه تهران، ج11.
رازی، ابن­ مسکویه (1381)، تهذیب الاخلاق، ترجمه: علی­اصغر حلبی، تهران: اساطیر.
رمضان البوطی، محمد سعید (2009)، الحب فی القرآن، دمشق: دار الفکر.
سجادی، جعفر (1376)، شرح رسائل سهروردی، تهران: پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی.
سهروردی، شهاب­الدین (1377)، حکمة الاشراق، ترجمه: سید جعفر سجادی، تهران: دانشگاه تهران.
ـــــــــــــــــــــــ (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی، ج3 و 4.
طباطبایی، محمدحسین (1417)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعه مدرسین، ج3، 5، 7، 11.
طوسی، نصیرالدین (1369)، اخلاق ناصری، تهران: خوارزمی.
غزالی، احمد (1362)، سوانح العشاق، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
قزوینی، محمدحسن (1380)، کشف الغطاء عن وجوه مراسم الإهتداء، قزوین: الحوزة العلمیة بمدینة قزوین.
کمالی­زاده، طاهره (1389)، مبانی حکمی هنر و زیبایی از دیدگاه سهروردی، تهران: متن.
گنابادی، سلطان محمد (1408)، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ج3.
معرفت، محمدهادی (1418)، التفسیر والمفسرون فی ثوبة الشقیب، مشهد: بی­جا، ج1.
معین، محمد (1375)، فرهنگ فارسی، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ سوم، ج2.
نراقی، ملامهدی (1388)، جامع السعادات، ترجمه: کریم فیضی، قم: قائم آل محمد.
همدانی، ابوالمعالی عبدالله بن محمد بن علی بن الحسن بن علی (بی­تا)، تمهیدات، تهران: کتاب­خانه مرکزی منوچهری.