خوانش آنری کربن از آخرت شناسی ملاصدرا

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشکدۀ حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد گروه فلسفه، دانشکدۀ حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22034/ra.2022.544080.2728

چکیده

آنری کربن با التزام به گونه‌ای تفسیر معنوی متأثر از عرفان ابن­عربی و حکمه‌الاشراق سهروردی و الهیات شیعی از انسان و جهان، روش هرمنوتیک هایدگری را به مثابه کلیدی در تحلیل آخرت‌شناسی ملاصدرا که ادامۀ هستی‌شناسی او در تبیین ساحت‌های متعالی هستی آدمی است به کار می‌گیرد. کربن که عمیقاً تحت تأثیر هستی‌شناسی و پدیدارشناسی هرمنوتیکی هایدگر است نظریه سطوح هرمنوتیک او را به سطوح متعالی هستی و مراتب بالاتر حضور گسترش می‌دهد. در این نوشتار ضمن توجه و التزام به متن‌های ملاصدرا و بیان موجز اصول بنیادین فلسفه و معرفت‌شناسی و روش‌شناسی هایدگر، چگونگی تأثیر آن‌ها بر رویکرد کربن در آخرت‌شناسی به تحلیل نگرش کربن به آخرت‌شناسی و سپس به بررسی نگرش هستی‌شناسانه کربن به اتّصال و پیوستگی نحوه‌های گوناگون حضور در مابعدالطبیعه وجودی ملاصدرا - در پرتو هرمنوتیک مورد نظر کربن، که کشف حجاب از انحاء حضور است - می‌پردازیم. در این بررسی بر «وجود معطوف به آن سوی مرگ» در برابر «وجود معطوف به مرگ» هایدگر تأکید خاص خواهیم داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

On the Henry Corbin’s Reading of Mulla Sadra’s Eschatology

نویسندگان [English]

  • Yousef Shafiei 1
  • Musa Akrami 2
  • Enshaallah Rahmati 3
1 PhD Candidate of Islamic Philosophy and Theology, Islamic Azad University Science and Research Branch, Tehran, Iran.
2 Professor of philosophy, Islamic Azad University Science and Research Branch Tehran. Iran.
3 Professor of Islamic philosophy and Theology. Islamic Azad University Central Tehran Branch Iran..
چکیده [English]

Adhering to a kind of spiritual interpretation influenced by Ibn-Arabi's mysticism, Sohravardi's wisdom, and Shiite theology on Man and the universe, Henry Corbin employed Heidegger's hermeneutic method as a key in the analysis of Mulla Sadra's eschatology, which is the continuation of his ontology in explaining the transcendental realms of human existence. Corbin, who is deeply influenced by Heidegger's ontology and hermeneutic phenomenology, extends his theory of hermeneutic levels to transcendent levels of existence and higher levels of presence. In the current research, in addition to examining Sadraic content and a concise explanation of the fundamental principles of Heidegger's philosophy, epistemology, and methodology, and the quality of their impact on Corbin's approach in eschatology, his attitude to eschatology is discussed and then his ontological views on the connection and continuity of various modes of presence are discussed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corbin
  • Mulla Sadra
  • Heidegger
  • Hermeneutic
  • Eschatology
  • احمدی، بابک (1397)، هایدگر و پرسش بنیادین، تهران: نشر مرکز، چاپ نهم.
  • چیثام، تام (1397)، عالم زیروزبر هانری کربن و عرفان اسلامی، ترجمه امیر حسین­پور نامدار، تهران: انتشارات حقیقت، چاپ اول.
  • رحمتی، انشاءالله (1394)، زمان ادواری در مزدیسنا و عرفان اسماعیلیه، تألیف و ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سوفیا، چاپ نخست.
  • شایگان، داریوش (1394)، آفاق تفکر معنوی در اسلام ایرانی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر فرزان، چاپ هفتم.
  • صدرالدین محمد شیرازی [ملاصدرا]، محمدبن ابراهیم (1363)، کتاب المشاعر، مترجم بدیع الملک میرزا عمادالدوله، ترجمه و مقدّمه و تعلیقات فرانسوی از هانری کربن، تهران: طهوری.
  • ـــــــــــ (1363)، مفاتیح‌الغیب، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • ـــــــــــ (1383 الف)، الحکمه المتعالیه فی الأسفارالأربعه، ج3، تهران: بنیاد حکمت صدرا، چاپ اول.
  • ـــــــــــ (1383 ب)، الحکمه المتعالیه فی الأسفارالأربعه، ج8، تهران: بنیاد حکمت صدرا، چاپ اول.
  • ـــــــــــ (1382)، الحکمه المتعالیه فی الأسفارالأربعه، ج9، تهران: بنیاد حکمت صدرا، چاپ اول.
  • ـــــــــــ (1375)، الشواهدالربوبیه فی المناهج السلوکیه، مصحّح آشتیانی، جلال‌الدین، بیروت: ناشر مؤسسه التاریخ العربی.
  • کربن، هانری (1395)، أرض ملکوت کالبد رستاخیزی انسان از ایران مزدایی تا ایران شیعی، ترجمه و تحقیق: انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سوفیا، چاپ نخست.
  • ـــــــــــ (1381)، مقدمه بر المشاعر ملاصدرای شیرازی، ترجمه و پیشگفتار کریم مجتهدی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول.
  • ـــــــــــ (1384)، از هایدگر تا سهروردی، ترجمه حامد فولادوند، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • ـــــــــــ (1391)،  اسلام ایرانی (1)، تحقیق و ترجمه: انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سوفیا، چاپ اول.
  • ـــــــــــ (1393)، اسلام ایرانی (2)، ترجمه و توضیح انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سوفیا، چاپ دوم.
  • ـــــــــــ (1394)، زمان ادواری در مزدیسنا و عرفان اسماعیلیه، تألیف و ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سوفیا، چاپ نخست.
  • ـــــــــــ (1396)، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، ویراست دوم، تهران: انتشارات مینوی خرد، چاپ سوم.
  • ـــــــــــ (1397)، ابن­سینا و تمثیل عرفانی، ترجمه و توضیح: انشاءالله رحمتی، نهران، نشر سوفیا چاپ چهارم.
  • ـــــــــــ (1398)، اسلام ایرانی (4)، ترجمه: انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سوفیا.
  • گیگنون، چارلز (1396)، وجود به‌عنوان پدیدارشدن: بازیابی تجربه یونانی از فوسیس در هایدگر، مارتین درآمد به متافیزیک (متن و شرح)، ترجمه و تحقیق، انشاءالله رحمتی، تهران: نشر سوفیا.
  • هایدگر، مارتین (1383)، متافیزیک چیست، ترجمه سیاوش جمادی، تهران: انتشارات ققنوس
  • ـــــــــــ (1398)، هستی و زمان، ترجمه سیاوش جمادی، تهران: انتشارات ققنوس، چاپ هشتم
  • Akbarian, R. and E. A. Neuve (2008), “Henry Corbin: from Heidegger to Mullâ Sadrâ, Hermeneutics and the Unique Quest of Being”, Hekmat va falsafeh (Wisdom and Philosophy) 4 (214), 5-30
  • Landolt, H. “Henry Corbin’s Understanding of Mullā Ṣadrā”, Mullā Ṣadrā and Transcendent Philosophy (Islam-West Philosophical Dialogue: The Papers Presented at the World Congress on Mullā Ṣadrā, May, 1999, Tehran).