نقش ارزش اخلاقی در تحول وجودی انسان از منظر آیت‌الله جوادی آملی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اخلاق اسلامی دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران.

2 دانشجوی دکتری اخلاق اسلامی دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران.

10.22034/ra.2024.1987531.2847

چکیده

پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و از طریق رجوع به اندیشه‌ آیت‌­الله جوادی آملی با هدف بررسی نقش ارزش­‌های اخلاقی در تحول وجودی انسان انجام شده است. بررسی نشان می­‌دهد آیت­‌الله جوادی آملی یگانه انگاری حیات نفس آدمی را نمی‌­پذیرند و سخن از تحول جودی آن در پرتو ارزش­‌های اخلاقی به میان می­‌آورند و معتقدند فضیلت و رذیلت اخلاقی در متن ذات انسان وارد می­‌شود و نه صرفا عارض بر ذات. از همین روی آنچه به حیات خَلقی خاص انسان فعلیت می­‌دهد و نیز حیات خُلودی انسان را که ممکن است مطابق و یا مخالف با حیات خَلقی انسان باشد، شکل می­‌دهد، ارزش­های اخلاقی مثبت و منفی است. انسان بدان جهت که در قلمرو طبیعت است پذیراى تغییر است؛ تغییری که منحصر در ساحت طبیعی انسان نیست بلکه بعد فطری وجود انسان را نیز شامل می­‌شود. افعال و اعمال شایسته و ناشایست بر متن دو ساحت مذکور وارد شده و در صورت فراهم شدن برخی شرایط دیگر از جمله اختیار به مثابه جزء اخیر علت تامه، حیات ابدی و نهایی انسان را رقم می­‌زنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

On the Role of Moral Values in the Existential Evolution of Man in the Views of Ayatullah Jawadi Amuli

نویسندگان [English]

  • Mohammad Javad Fallah 1
  • Rohullah Shahriari 2
1 Associate Professor of Islamic Ethics, Islamic Maaref University, Qom, Iran
2 PhD Candidate of Islamic Ethics, Islamic Maaref University, Qom, Iran
چکیده [English]

Aimed at understanding the role of moral values in the existential evolution of Man, the current study adopted a descriptive-analytical method for investigating thoughts of Ayatullah Javadi Amoli. It was revealed that this scholar denies a monistic view of existence for human soul and believe that soul undergoes existential evolution in the light of moral values. He also believes that moral virtue and moral vice cross the threshold of human essence (nature) rather than affecting it. Thus, these are moral values (virtues or vices) that actualize the specific creational life of Man as well as his eternal life which might be consistent or inconsistent with his creational life. Though Man in the realm of nature is subject to change, evolution is not limited to his substantial dimension and his essence is also open to evolution. Both virtuous and wicked actions affect substantial and inherent dimension of human existence and – dependent upon some conditions such as free will as the last constituent of a complete cause –  determine the eternal life of Man.                    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral Value
  • Evolution of Existence
  • Man’s life
  • Jawadi Amuli